DẠY HỌC ONLINE – XU THẾ TẤT YẾU CỦA GIÁO DỤC HIỆN ĐẠI

Cùng với xu hướng toàn cầu hóa, giáo dục cũng đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ trong công cuộc “cách mạng” về đào tạo. Xu hướng giáo dục trực tuyến ngày càng phát triển và có những bước tiến vượt bậc trong hệ thống quản lý cũng như phương pháp giảng dạy là điều tất yếu để đáp ứng với sự thay đổi toàn cầu.

Xuất hiện tại Mỹ từ năm 1999, đến khoảng năm 2010, sự phát triển mạnh của các ứng dụng trên nền tảng di động và mạng xã hội như: Facebook, Google Plus, Instagram… cho phép người dùng tăng cơ hội và phương tiện tương tác mọi lúc, mọi nơi. Bắt kịp với xu thế đó, phương pháp giáo dục trực tuyến ra đời với những ưu điểm vượt trội về thời gian và không gian học linh hoạt, phù hợp với những người bận rộn hoặc không thế sắp xếp thời gian tham gia các lớp học truyền thống.

Việt Nam hiện là một trong những nước châu Á bắt kịp và phát triển mạnh mẽ việc đào tạo trực tuyến. Năm 2017, theo số liệu thống kê của University World News, châu Á là thị trường lớn thứ hai thế giới về đào tạo trực tuyến và Việt Nam đứng trong top 10 các nước châu Á phát triển vượt trội trong lĩnh vực này. Cũng trong năm 2017, theo số liệu của Ambient Insight, Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng trưởng cao nhất về học trực tuyến (với 44.3%), lớn hơn 4.9% so với Malaysia – quốc gia vốn đã có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng trong lĩnh vực này.

Đặc điểm của học trực tuyến

Dạy học trực tuyến trên E-learning là hình thức giảng dạy mà người dạy và người học sẽ sử dụng những phần mềm nền tảng học trực tuyến, ứng dụng âm thanh, hình ảnh trên các thiết bị thông minh để có thể trao đổi và truyền tải bài học.

Các bài giảng và tài liệu đều ở dưới dạng video, hình ảnh, âm thanh được đưa lên các nền tảng trực tuyến để người dạy và người học truy cập vào mọi lúc mọi nơi. Song song đó, chương trình đào tạo cũng có những buổi học đối thoại trực tiếp giữa giảng viên và học viên để trao đổi với nhau.

Lợi ích của việc học trực tuyến

Sức lan tỏa mạnh mẽ của E-Learning là nhờ những ưu điểm mà ngành công nghiệp mới này mang lại. Đó là:

• Tính tương tác cao dựa trên nền tảng đa phương tiện trong môi trường mạng, tạo điều kiện cho người học trao đổi thông tin một cách dễ dàng hơn dù ở bất kỳ vị trí nào.
• So với phương pháp học tập truyền thống, học tập trực tuyến có chi phí rẻ, thời gian – địa điểm – phương tiện hỗ trợ linh hoạt và chủ động trong việc điều chỉnh tốc độ, lộ trình học tập của mỗi cá nhân. Các nghiên cứu gần đây được tiến hành bởi Đại học Mở của Anh cho thấy phương thức học trực tuyến E-Learning tiết kiệm hơn 90% tất cả các chi phí so với các khóa học truyền thống.
• Nội dung các bài giảng E-Learning khá phong phú, được thiết kế tích hợp dưới nhiều hình thức khác nhau như video, clip, hiệu ứng âm thanh, hình ảnh minh họa sinh động… nhưng vẫn đảm bảo sự tương tác tối đa với giáo viên.

Phương pháp học tập trực tuyến có độ phủ đối tượng rộng, từ học sinh các cấp, sinh viên tới người đi làm có lịch trình bận rộn. Với đặc thù riêng và nhiều ưu điểm trong đào tạo, phương pháp này đã làm thay đổi mạnh mẽ thói quen tự học của người học.

Khó khăn của việc học trực tuyến

Bên cạnh đó thì việc dạy học trực tuyến cũng có một số nhược điểm sau:

• Chất lượng bài học phụ thuộc vào các thiết bị điện tử và kết nối internet. Nếu kết nối mạng chậm sẽ ảnh hưởng đến chất lượng học tập và tiến độ học tập.
• Phụ thuộc vào sự chủ động và kỷ luật của mỗi con người. Dạy và học trực tuyến đòi hỏi mỗi người phải có ý thức tự giác cao.
• Việc đào tạo trực tuyến đòi hỏi các thầy cô nâng cao trình độ sử dụng công nghệ, điều này gây ra khó khăn đối với các thây cô lớn tuổi.
• Phải đảm bảo tính chất tương tác và đồng bộ giữa giáo viên và học sinh: Dạy học trực tuyến có thể gặp khó khăn trong việc đảm bảo tính chất tương tác giữa giáo viên và học sinh, cũng như việc đồng bộ giữa các thành viên trong lớp học trực tuyến.

Vì sao dạy học trực tuyến là xu hướng hiện nay?

Dễ dàng nhận thấy dạy học trực tuyến có nhiều ưu điểm hơn nhược điểm. Hơn nữa, dạy học trực tuyến phù hợp với tình hình thực tế hiện nay và đang trở thành xu hướng bởi:

• Tăng tính chủ động cho người học: Dạy học trực tuyến giúp người học chủ động hơn trong việc lựa chọn môn học, hình thức học, thời gian học tập, địa điểm học.
• Đa dạng các chương trình đào tạo: Bên cạnh chương trình đào tạo bắt buộc trong trường học, người học có thể lựa chọn được nhiều môn học khác theo sở thích hoặc để rèn luyện thêm kỹ năng.
• Tiết kiệm chi phí và thời gian: Các cơ sở đào tạo tiết kiệm được chi phí cho việc xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị, thuê giáo viên… Các khóa học trực tuyến có chi phí không lớn nên phù hợp với cả những người học không dư giả về tài chính.
• Tăng kết nối với nhiều học viên và giáo viên trên thế giới: Các thành viên trong cùng 1 khóa học có thể đưa ra các vấn đề và cùng thảo luận. Điều này giúp người dạy và người học từ nhiều quốc gia có thể tương tác với nhau.